ILUZJA GRAFICZNA
Uwaga! WSZYSTKIE OBRAZY ZAWARTE NA TEJ STRONIE SĄ STATECZNE!!!
Kolejne iluzje, które zostaną zaprezentowane związane są z postrzeganiem ruchu.
Istnieją dwa układy postrzegania ruchu,
które nazwiemy układem obraz - siatkówka, układem oko-głowa. Zajmijmy się pierwszym układem. Kiedy oczy pozostają
nieruchome, obraz ruchomego przedmiotu pobudza receptory i wzbudza w siatkówkach sygnały prędkości. Natomiast kiedy oczy
śledzą ruchomy obiekt obrazy pozostają mniej lub bardziej nieruchome, zakładając, że mamy o czynienia z jednolitym tłem,
np. światełko w ciemności. Zatem w jaki sposób dostrzegamy ruch?
Najprawdopodobniej sam obrót gałek ocznych względem
pozycji głowy powoduje postrzeżenie ruchu. Ale co się dzieje, kiedy śledzimy ruchomy przedmiot a tło nie jest
jednolite i obrazy
przesuwają się przez kolejne receptory? Wówczas nie doznajemy wrażenia ruchu świat nie porusza się wraz z ruchem oczu.
Dlaczego tak się dzieje?
Zatem oba układy obraz-siatkówka, oko-głowa muszą się nawzajem wykluczać.
Ale która część narządu wzroku
jest odpowiedzialna za hamowanie informacji z receptorów siatkówki w momencie, gdy poruszamy oczami? Czy są to mięśnie wokół oczu,
które umożliwiają ich ruch (a dokładniej receptory znajdujące się w nich)? Można to łatwo sprawdzić, wykorzystując zjawisko powidoku.
Najpierw należy wyróżnić dwa rodzaje ruchów gałek ocznych: bierny ( np. wprawiamy w ruch oko przyciskając je palcem ) i ruch dowolny
sterowany przez nasz mózg ). Doświadczenie zaczynamy od obserwacji światła w ciemności ( aby uniknąć tła ). Następnie, gdy przeniesiemy
wzrok na czarne tło, wówczas następuje efekt powidoku. W tym momencie stwierdzamy, że przy nadawaniu gałce ocznej ruchu biernego, powidok
się nie porusza. Zatem same mięśnie wokół oczu nie są odpowiedzialne za postrzeganie ruchu a co za tym idzie nie wyłączają siatkówkowych
sygnałów ruchu. W momencie gdy gałka oczna wykonuje ruch dowolny stwierdzamy, że powidok porusza się wraz z okiem.
Doświadczenie to potwierdza
teorię Helmholtza. Siatkówkowe sygnały ruchu są wyłączane nie przez sygnały płynące z mięśni ale,
przez sygnały płynące z ośrodków mózgowych, sterujących ruchem oczu.